Bağlar'da her mahalleye bir kütüphane projesi büyüyor

EMEK HABER - Bağlar Belediyesi toplumcu yerel yönetimler politikasıyla hayata geçirdiği “Her mahalleye bir kütüphane” projesi kapsamında 3. kütüphaneyi açtı. Şeyh Şamil Mahallesi’nde bulunan Mesture Erdelan Kütüphanesi, adını Kürt kadın tarihçi, yazar ve şairden alıyor. Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi iş birliği ile oluşturulan kütüphane, Eşbaşkanlar Leyla Ayaz ve Siraç Çelik ile Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanı  Serra Bucak’ın ve gençlerin katılımıyla açıldı.

Demokratik, toplumcu, katılımcı ve eşitlikçi yerel yönetimler politikasıyla tüm proje ve çalışmalarını halkla birlikte kararlaştıran Bağlar Belediyesi, bu kapsamda projelerini hayata geçirmeye devam ediyor. Başta gençler olmak üzere halk buluşmalarında yoğun olarak talep edilen kütüphaneler bir bir hizmete giriyor. “Her Mahalleye Bir Kütüphane” projesi ile daha önce Selahattin Eyyubi Mahallesi’nde Sîma Semend Kütüphanesi, Yeniköy Mahallesi’nde ise Erebê Şemo Kütüphanesi açılmıştı. Üçüncü kütüphane ise Şeyh Şamil Mahallesi’nde açıldı.

Gençler rahat bir çalışma ortamına erişti

Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü, adını ilk Kürt kadın tarihçisi olarak bilinen şair ve yazar Mesture Erdelan’dan alan kütüphaneyi hizmete sundu. Kütüphane başta gençler olmak üzere, mahalledeki yurttaşlar için sessiz, güvenli, rahat bir çalışma ve okuma ortamı sağlıyor. Kütüphane 72 kişilik oturma kapasitesi, Wifi hizmeti, soru çözüm odası ile hizmet vermeye başladı.

Açılışa yoğun ilgi gösterildi

Mesture Erdelan Kütüphanesi’nin açılışına Bağlar Belediyesi Eş Başkanları Leyla Ayaz ve Siraç Çelik, Eşbaşkan yardımcıları Jiyan Aslan, Reşat Yücel, Suat Özdemir ve Uğur Alyüz, Meclis üyeleri ile Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanı Serra Bucak ile çok sayıda genç katıldı.

Açılışta konuşan Eşbaşkan Bucak, gençlerin ihtiyaçları doğrultusunda yapılan her projenin yanında yer aldıklarını belirterek, Bağlar’da daha fazla kütüphanenin açılışı için çalışmalarını hızla yürüttüklerini kaydetti. Eğitim Destek Evleri ile Bağlar’da önemli bir gelenek ve miras olduğuna vurgu yapan Bucak, deneyimlerin aktarılması ve büyütülmesi gerektiğinin altını çizdi.

Eşbaşkan Çelik de yaptığı konuşmada, seçim sürecinde söz verdikleri gibi gençler için projeleri hayata geçirdiklerini hatırlattı. Çelik, Bağlar’da “Her mahalleye bir kütüphane” projesinin devam ettiğine dikkat çekerek, birlikte ve kolektif ruhla çok daha güzel ve büyük projelerin hayata geçeceğine vurgu yaptı. Çelik, sadece kütüphane değil gençler için ihtiyaç duydukları tüm alanlar için çalışmaya devam edeceklerinin altını çizdi.

Açılışın ardından gençlerle birlikte kütüphane ziyaret edildi.

Bir sonraki kütüphane Fatih Mahallesi’nde açılacak

Kürt dilini, kültürel mirasını, edebiyatını koruyan ve geliştiren yerel yönetim anlayışıyla hareket eden Bağlar Belediyesi, halkın talep ve ihtiyaçlarına uygun, halkla birlikte kararlaştırılmış çalışmaları hayata geçirmeye devam edecek. Bir sonraki kütüphane de Fatih Mahallesi’nde hizmete sunulacak. Ayrıca Bağcılar Mahallesi’nde da büyük kütüphane projesi de mevcut.

Mesture Erdelan Kimdir?

Mesture Erdelan,  bilinen ilk Kürt tarihçi kadındır. Yaşamı boyunca edebiyata duyduğu ilgiyle şiirler, gazeller kaleme alan Mesture Erdelan, “Mah Şeref” ya da “Mestûre Kurdistanî” olarak da biliniyor.

Mestûre Erdelanî, Zagros eteklerindeki Erdelan mirlerinin başkenti Senendec şehrinde 1805 yılında aristokrat bir ailenin kızı olarak doğar. Kürdistan Veziri Ebu’l Hasan Bey’in kızı olan Mah Şeref, babası ile birlikte seyahatlere çıkar, babası kızının tarihi yerleri ve eserleri görmesini sağlar. Sanata ve edebiyata yatkınlığı olan Mah Şeref, ilk eğitiminin ardından Arapça ve hüsn-i hat öğrenir, dinî ilimler ve edebiyat alanında kendini yetiştirir.

Erdelân Emirliği’nin son güçlü yöneticisi kabul edilen Emânullah Xan’dan sonra yerine geçen oğlu Husrev Xan (Nâkâm), Rus-İran savaşı sırasında Ruslara yardım eden ve kendisini görevden almak isteyen bazı ağalarla birlikte Mah Şeref’in babasını da hapse attırır. Ancak Ebu’l Hasan Bey’in suçsuz olduğu anlaşıldıktan sonra 1826 yılında kızı Mah Şeref ile evlenir. Mah Şeref, saray ve teşrifattan sorumlu “vezîre-i enderun” unvanıyla görev yapar.

Diplomatik faaliyetlere katılır

Mah Şeref, eşi ile bütün seyahat ve diplomatik faaliyetleri birlikte yaptığı için bu alan ona tarih ve edebi yazında kullandığı kaynak ve malzeme toplamasına yardımcı olur. Şiirlerini Kürtçenin Silêmanî ve Sîne’de kullanılan Goranî (Hewramî) lehçesi ile kaleme alır, birçok yazar ve şaire ilham olur. Şiirlerinde “Mestûre” mahlasını kullanır.

Mah Şeref, ayrıca, risaleler ve mutekadatlar da yazar. Yazdığı kitap, dergilere hazırladığı edebi makaleler ve şiirleriyle, İran’da ilim ve edebiyat alanında ün yapar.

Sürgün yolları

Husrev Xan 1835 yılında vefat ettikten sonra 2 bin kişiden meydana gelen ailesi ve yakınları da bölgedeki Merîvan şehrine sürülür. Aile 1847 yılında Irak’taki Bâbânlar Emirliği’ne sığınır ve Şehrizor köylerine dağılır. Mah Şeref Xan, amcası Mirza Abdullah Revnak ve halasının oğlu Hüseyin Kulı Xan ile birlikte Bâbânlar Emirliği’nin merkezi olan Silêmanî’ye yerleşir.

2 bin gazelin yer aldığı eseri yayınlanır

Mah Şeref, Gorani ve Sorani lehçeleri ile Farsça 20 bin beyitlik şiir Divanı yazar. 1886 yılında 2 bin gazelin yer aldığı eseri Tahran’da yayınlanır. Erdelân Mirliği’nin tarihini, en azından ulaşabildiği veriler çerçevesinde bir bölümünü kâğıda döker. Mah Şeref uzun bir sürede tamamladığı bu esere, “Tarihi Kurdistan” adını vererek yayımlar. Yaşadığı çağda Ortadoğu’nun tek kadın tarihçisi olan Mah Şeref, kitabını Mestûre Kurdistanî ismi ile yazar.

Hicri takvime göre 1264 yılında, Miladi takvime göre 1848 yılında, bazı kaynaklara göre de Aralık 1847 yılında vebaya yakalanarak yaşamını yitirir. Zorunlu göç sonucu doğduğu topraklardan ve dostlardan uzak bir yerde Sayvana Tepesi eteklerine defnedilir.

Eserleri:

Dîroka Erdelanê

Bir Kürt Alimenin Fıkıh Kitabı İslam’a inanç ve ibadetin risalesi

Divan (Musture’nin Kürdistan Divanı) Kürtçe ve Farsça

Mucemu’l Üdeba

KAYNAK: Haber Merkezi